فن ضد اسید یا همان هواکش ضد اسید، در اندازههای مختلف بسته به نیاز و شرایط و مساحت محیطی در دسترس تولید میشوند. همچنین در طراحی آن به نوع کاربرد، میزان مکش مورد نیاز، مقدار افت فشار باید توجه کرد. میزان خورندگی نیز فاکتور مهمی است که بر اساس آن چندین مدل فن طراحی میشود. در واقع اگر مقدار خورندگی کم باشد از فنهای پوششی رنگ اپوکسی استفاده میشود؛ اما در محیطهایی با خورندگی متوسط از فنهای استیل ضد زنگ استفاده میشود که نسبت به اسید و گازهای متصاعد شده آن مقاوم باشد. همچنین در محیطهایی با خورندگی بالا، مقاومت در برابر مواد غیرآلی، اسید و بازها و مواد آروماتیکی، فنهایی از جنس پلی وینیل کلراید مورد استفاده قرار میگیرد.
در برخی محیطها مانند آزمایشگاهها که در آن از اسیدها به صورت مکرر استفاده میشود، برای از بین رفتن گازهای آلوده، با بوی تند و سمی و بخارات اسیدی باید از فن و هواکش ضد اسیدی استفاده کرد. در محیطهای آزمایشگاهی تمامی مراحل مجاورت با اسید زیر هودهای شیمیایی صورت میگیرد که دارای فن و هواکش ضد اسید است. به دلیل اینکه ایمنی لازم در محیط را فراهم کند.
کاربردهای فن ضد اسید
کاربرد فن ضد اسید در محیطهای خورنده که برای بهبود کیفیت هوا به کار میرود عبارت اند از:
- آزمایشگاهها
- تصفیه خانهها
- کارخانه رنگرزی
- نساجی
- صنایع طلا سازی
- معادن
- کارخانههای تولیدی کودهای شیمیایی
- صنایع غذایی
جنس فن و هواکش ضد اسید
بدنه فن و یا هواکش و دیگر قطعات هواکش را باید از جنسی ساخت که در برابر خورندگی اسید پایدار و مقاوم باشد. بنابراین در انتخاب جنس آن باید دقت شود. یک نوع پلیمر به نام پلی وینیل کلراید، یک نوع ترموپلاستیک مقاوم و سخت است که جایگزینی برای سیمان نیز شناخته شده است. این ماده در برابر مواد خورنده و الکلها و دیگر مواد شیمیایی به دلیل ماهیت ساختار شیمی آن مقاوم است. آنها خاصیت ضد آتشگیری دارند، مقاوم در برابر سایش و خزش است، مدول الاستیسیته بالایی دارد، و استفاده از آن به دلیل عدم خرابی در مجاورت اسید بسیار مناسب و مقرون به صرفه است. وزن آن نیز نسبت به فولاد ضد زنگ کمتر است. رزینهای اپوکسی نیز که به صورت پوشش بر روی فنها قابل استفاده است به دلیل ساختار و اتصالات مستحکم بین اجزای آن سبب مقاومت خوبی در برابر اسیدها با خورندگی کم است.
انواع فن ضد اسید
- فن اکسیال ضد اسید تونلی (استیل، PVC، اپوکسی)
- فن اکسیال ضد اسید دیواری (استیل و PVC)
- فن فشار ضد اسید (در هر سه مدل ذکر شده در مورد ضد اسید تونلی)
- فن ضد اسید بکوارد و فوروارد سانتریفیوژی ( هر سه مدل مذکور و به شکل تکفاز و سه فاز)
- فن ضد انفجار
فن یا همان هواکش سانتریفیوژ با خاصیت سانتریفیوژی یعنی با گریز از مرکز هوا در جهت عمود بر محور گردش پروانه سبب تخلیه بخارات سمی حاصل از انتشار اسید در محیط میشود. این هواکش یکی از انواع هواکشهای صنعتی محسوب میشود. همچنین تمامی بوهای نامطبوع و ذرات معلق خطرناک ناشی از اسید را به بیرون از محیط میراند.
برخی دیگر از قطعات هواکش و فن ضد اسید نیز از جنس پلیمرها است برای مثال، هوزینگ (پوشش برای فیلتر و دیگر اجزای هواکشها) برای مقاومت در برابر بخارات خورنده شیمیایی از پلی اتیلن ساخته شده است. همچنین پروانه آن از پلی پروپیلن جهت مقاومت بالا در برابر بخارات خورنده تهیه و تولید میشود.