رزین اپوکسی ضد حریق دارای حلقه اکسیدانی است که از نوع ترموست است. ۸۵ درصد فروش رزین اپوکسی ضد حریق از بیس فنول A است. اما باید مدنظر داشت که علاوه بر خواص مکانیکی و شیمیایی خوبی که دارند متاسفانه بر سلامتی انسان بسیار اثر منفی دارد. بنابراین باید به دنبال جایگزین یا اصلاح آن برای بهبود در مسائل زیست محیطی قرار گیرد. سنتز رزین اپوکسی از منابع تجدیدپذیر مانند روغنهای گیاهی ایزوسوربید، لیگنین، کارتول و … می تواند اثرات سو بیس فنول A را کاهش دهد.
از اپوکسیها برای تهیه کامپوزیت با ویژگیهای مکانیکی عالی تا استفاده به عنوان بایندیگ برای پوششها میتوان بهره برد. کاربرد پوشش و چسبهای بسیار متنوع است.
کاربردهای رنگ اپوکسی ضد حریق
رزینهای اپوکسی دستهای از مواد هستند که در بخشهای زیادی کاربرد دارد. به دلیل ماهیت و خواص خوب آنها یعنی مقاومت الکتریکی و شیمیایی، جمع شدگی کم در زمان پخت و چسبندگی خوب آنها به الیاف مورد توجه هستند. و در صنایع نظامی برای پوشش موشک و تانک و همچنین صنایع هوایی برای پوشش هواپیماها مورد استفاده قرار میگیرد. رزین اپوکسی ضد حریق به عنوان رنگ ضد حریق و پوشش ضد حریق کاربرد دارد اما حفاظت عالی در برابر شعله را ندارد و می توان از ترکیباتی در آن استفاده کرد که علاوه بر تمامی خواص خوب آنها مقاومت عالی در برابر آتش داشته باشد.
خطر آتش سوزی یک مسئله حیاتی است که موادی از جمله چوب، پلاستیک و منسوجات را از بین میبرد. موادی مانند رزینهای اپوکسی میتواند انتشار حریق را کاهش دهد و زمان بیشتری برای نجات افراد و سازهها بوجود آورد.
ابتدا باید واکنش احتراق اپوکسی را شناسایی کرد این واکنش میتواند شامل یک یا چند ماده اشتعال پذیر و جز ماده اکسنده که دارای اکسیژن هوا است دسته بندی شود. این فرایند با افزایش دما آغاز میشود و پیوندهای پلیمر را از هم گسسته میکند و سبب نفوذ اجزای فرار به درون ترکیب میشود. تخریب گرمایی پلیمر گرماگیر است و نیاز به انرژی دارد.
روشهای جلوگیری از آتش توسط رزین ضد حریق اپوکسی
با روشهای متفاوتی میتوان از ایجاد آتش ممانعت کرد:
- کاهش گرما
- جلوگیری از نفوذ اکسیژن
- کاهش مواد فرار اشتعال پذیر در رنگها و پوششها
- استفاده از مواد بازدارنده شعله
ساز و کار رنگ ضد حریق اپوکسی
در واقع رنگ ضد حریق اپوکسی مواد بازدارنده شعله مقدار زیادی گاز غیر قابل احتراق را تولید میکند. این گازها گرماگیر هستند و سبب کاهش دما میشود. در نتیجه سرعت سوختن را کاهش میدهد.
استفاده از پوششهای ضد حریق که دو دسته کلی پوششهای معدنی و پوششهای پلیمری نظیر رزین اپوکسی است سپس سبب تاخیر و ضد آتش بودن سازهها میشود. بر اساس سازوکار آنها در اثر گرما دیدن فعل و انفعالاتی انجام میشود که از احتراق جلوگیری میکند.
رزین اپوکسی در حضور گرما حالت مذاب میگیرد و دارای تخلخل میشود با استفاده از کاتالیزور اسیدی و مواد کربن دهنده نهایتا به یک حالت منبسط و عایق حرارت تبدیل میشود که سبب دیرتر آتش گرفتن سازه میشود. باید توجه داشت که اگر یکی از مواد تشکیل دهنده رنگهای ضد حریق درست انتخاب نشود مقاومت خوبی در برابر حریق نخواهد داشت. بعد از تولید هر گونه رنگ ضد حریق از جمله رنگهای اپوکسی آزمونهای مختلفی جهت به اثبات رسیدن و صحت سازوکار رنگ ضد حریق صورت میگیرد.
این پوششها بسته به نوع مواد بکار رفته در ساختار خود به گروههای هالوژنه، غیر هالوژنه، منبسط شونده و معدنی تقسیم بندی میشوند. همچنین با توجه به دامنه کاربرد شامل سه حوزهی مقاوم به حرارت، تاخیرانداز آتش و ضدآتش میشوند.